تغییر جایگاه برند برنامه ۹۰ و پرسونال برند عادل فردوسی پور

دنیای تبلیغات- حامد مشکینی- در طی ۳ دهه اخیر برنامه های ترکیبی با موضوعات مختلف در تلویزیون ایران پخش شده اند، اما اینکه چقدرتوانسته اند در ذهن مخاطب خود جای بگیرند و با وجود گذشت سالها از تولید و پخش آنها هر روز بر مخاطبانشان افزوده شود ، خود بحث مفصلی می طلبد.اما در این میان برخی از برنامه ها در زمان خود پیشرو بودند و در ذهن مردم نقش بسته اند که می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

• ورزش و مردم با اجرای استاد عطااله بهمنش و آقای بهرام شفیع
• مردم ایران سلام با اجرای آقای محمد رضا شهیدی فر
• صبح بخیر ایران با اجرای آقای اقبال واحدی
• نود با اجرای آقای عادل فردوسی پور

ولی به جرات می توان گفت برنامه ای که نزدیک به معیار های برند واقعی در عرصه برنامه سازی باشد،برنامه تلویزیونی نود است که پس از گذشت سالها هر روز برمیزان مخاطبانش افزوده می شود و ما هر سال شاهد خلاقیت ها و نوآوری ها از سوی عوامل آن هستیم که همین باعث شده است تا همیشه وجه تمایز داشته باشد. برنامه ای که هویت آن با هویت شخص اول ۹۰ یعنی عادل فردوسی پور گره خورده و ارتباط تنگاتنگی دارد و عملا نمی توان برند ۹۰ را با پرسونال برند بنیانگذار آن از هم جدا کرد.

برنامه نود در ۲۳ مرداد سال۱۳۷۸ توسط عادل فردوسی پور متولد شد. در آن زمان وی گزارشگری تازه کار که با گزارش های خود در جام جهانی ۱۹۹۸ فرانسه و خاصه گزارش بازی انگلستان و آرژانتین وارد عرصه شهرت شده بود. این برنامه بصورت هفتگی و با موضوع تحلیل فوتبال،که در سال های ابتدایی با موضوع صرفا فوتبالی به نقد و بررسی مسابقات فوتبال در لیگ ایران و مسابقات تیم های ملی فوتبال و فوتسال در رده های مختلف از نظر فنی و داوری و توجه به حواشی و اتفاقات خارج از مستطیل سبز تهیه و پخش کرد .

یکی از دلایلی که نمی توان برند ۹۰ و پرسونال برند مجری و تهیه کننده آن را از هم تمیز داد آغاز هم زمان شکل گیری هویتشان است و فردوسی پور گسترش برند شخصی خود را هماهنگ و همزمان با برند برنامه نود پیش می برد . برنامه ۹۰ از همان ابتدا در کنارحضور مسئولان، مربیان و بازیکنان فوتبال از یکسری کارشناسان بطور خاص(مانند آقای امیر حاج رضایی) بهره می برد که به تدریج در تداعی برنامه در ذهن مخاطب بسیار کمک کرد.

اما چند وقتی است که تغییرات جدیدی در برنامه ۹۰ مشاهده می شود .تغییراتی که حاکی از تغییر جایگاه برند این برنامه دارد که اتفاقا این بار نیز با هوشمندی بنیانگذار آن همزمان با تغییر و تحول در پرسونال برند عادل فردوسی پور همراه است.

تغییر در جایگاه برند چه زمانی صورت می گیرد ؟

صاحبان برند دلایل زیادی برای تغییر جایگاه برند ذکر می کنند که از جمله آن دمده شدن برند، حضور در جایگاه نامناسب و نامطلوب ،حضور رقبا (که باعث تزلزل در جایگاه فعلی شده است) ، تغییر ذائقه مخاطبان ، افزایش سطح آگاهی و سلیقه آنها و… می توان نام برد.

تغییر جایگاه برند در نهایت به تغییر در هویت برند می انجامد و شکل های مختلفی در اجرا دارد که دربرنامه تلویزیونی نود جایگاه سازی مجدد(re-positioning) صورت گرفته است که در این شکل از تغییر جایگاه برند برای تغییر هویت و جایگاه نسبت به هویت رقبا در ذهن مخاطبان هدف تلاش می شود و صاحب برند به دنبال ایجاد تداعیات جدیدی در ذهن مخاطبان هدف، بدون تغییر در هویت های سمبولیک است و به نظر می رسد دلیل عادل فردوسی پور برای اینکار توسعه برند و تغییر ماهیت اصلی و ایجاد وجه تمایز جدید و به روز بودن(جهت تاثیر بیشتر در ذهن مخاطبان ) باشد.

در این برنامه دیگر از کارشناسی های طولانی امور فنی و داوری تک تک بازی ها و پرداختن به حواشی فوتبال مثل گذشته خبری نیست. شاید مهمترین دلیل آن را گستردگی رسانه ها ،تغییر ذائقه مخاطبان ،ظهور شبکه های اجتماعی و راه اندازی شبکه ورزش سیما دانست. اما در عوض چند صباحی است که صاحب برند ۹۰ به منزل ستاره های ورزشی و حتی مردان سیاست وفرهنگ می رود و به زندگی خصوصی ،سبک زندگی،نحوه تفکر و… آنها می پردازد و به اتفاقات روز کشور واکنش نشان می دهد. به نظر می رسد ماهیت برنامه نیزاز ورزشی صرف به سمت ورزشی اجتماعی سوق یافته است.

عادل خوب دریافته که اکنون فوتبال در دنیا فقط یک رشته ورزشی نیست ، یک صنعت است ، یک فراصنعت است، و چه بسایک فرهنگ است که همه چیز را از سیاست گرفته تا اقتصاد و سبک زندگی و فرهنگ و… در برمی گیردو تغییر ماهیت آن می تواند برگ برنده بنیانگذار ۹۰ باشد .اما در این بین خالی از لطف نیست که به نکاتی از تغییر جایگاه برند شخصی عادل نیز اشاره کنیم که تا چند سال گذشته خیلی از فعالیت های غیرورزشی عادل خبری نبود و خود ایشان هم به این مسایل دامن نمی زد ، ولی در حال حاضر ما عادل را بعنوان استاد دانشگاه تهران مشاهده می کنیم . وی در بخش مسئولیت های اجتماعی همچون حضور در موسسه محک و حمایت از بیماران سرطانی ، انجام بازی تشریفاتی فوتبال جهت کمک به نیازمندان و بیماران و ترجمه کتاب فعال است ( البته قبلا هم به این موارد مشغول بودند اما وجه غالب شخصیتی به خود نگرفته بود)، برای بخشش در حکم قصاص پیش قدم می شود، تصاویراز امضای کتاب هنر شفاف اندیشیدن (که خود از مترجمان آن است) پخش می شود و تاثیر پرسونال برند ایشان را در تعدد چاپ کتاب ذکر شده در مدت کوتاه را نمی توان نادیده گرفت.

صاحب برند شخصی عادل تا چند وقت اخیر در هیچ برنامه غیر ورزشی تلویزیون حاضر نمی شد، تا اینکه باز هم با هوشمندی و برنامه و با ایجاد هیجان و تشنگی مخاطب و پس از کلی آمدن و نیامدن در روزهای آخر برنامه پر بیننده خندوانه حاضر می شود و اتفاقا به مواردی از زندگی شخصی و عادات و نوع تفکر و سبک زندگی خود اشاره می کند و از طرفی در کوران رقابت های جام ملتهای آسیا ۲۰۱۵ مخاطب ایشان را در قامت یک کارشناس که دانشجوی دکترای مدیریت رسانه است مشاهده می کند.

بنابراین می توان گفت عادل فردوسی پور باهوش است و در کنار مخاطب بودن و با او بزرگ شدن را اصل قرار داده است و نیک می داند که در رسانه نباید شعار داد و از مخاطب جلو زد یا از او عقب ماند ،باید گام به گام با رشد مخاطب ،جامعه،تکنولوژی،حرکت کرد تا همیشه در ذهن و قلب مخاطب جای گرفت.

عادل فردوسی پور شاید بصورت سیستمی فرآیند پرسونال برند را انجام نداده باشد و با آن خیلی آشنا نباشد اما باهوش هیجانی و اجتماعی بالا و بادرک درست از خود و مخاطب و با شناخت بستر رسانه مسیر روشنی را برای خود برند۹۰ رقم زده است.

نویسنده مهمان: حامد مشکینی-کارشناس برند